Wat zijn dé ondernemerslessen die ik geleerd heb?

In juli 2011 heb ik me ingeschreven bij de Kamer van Koophandel. Toentertijd kon dat nog niet digitaal. Er hing geen uitgelaten sfeer in het Dordtse kantoor (wat inmiddels opgeheven is). Zo van, joepie, daar komt er weer één die we gaan helpen om er wat moois van te maken! Terwijl je toch zou denken dat de KvK dé plek is om ondernemerslessen te krijgen.

Zeker met al die wannabe zzp’ers die ze voorbij zien komen

Waarvan een aantal het helaas demotiverend snel niet gered heeft. Oef, dat valt tegen… dat klanten krijgen… En dan ook nog een vaste baan van 4 dagen erbij? Hmm. Dat gaat ‘m niet worden. Klopt. Tenminste, in mijn geval hadden ze gelijk.

Het is voor de meeste mensen onmogelijk om evenveel aandacht en inzet te geven aan een fulltime baan én de eigen toko. Er zal iets moeten wijken. Dus was ik gewoon aan het werk bij/voor m’n baas en deed ik af en toe ‘een klusje’.

Dat was overigens wél leerzaam. Ik ontdekte dat er behoefte was aan wat ik te bieden had en merkte hoe leuk ik het vond om alles van A t/m Z zelf te regelen, inclusief de belastingaangifte (!). Op een gegeven moment maak je een keuze.

Hou ik het zo als hobby ernaast?

Of probeer ik er een ‘echte’ business van te maken, vanuit mijn eigen visie? 1 januari 2013 was het zover. En kwam ik er snel achter dat er een groot gat gaapt tussen iets erbij doen naast een vast inkomen of volledig afhankelijk zijn van wat je voordien als ‘klusjes’ deed.

Tenzij je een ‘launching customer’ hebt, denk ik dat het voor veel starters vies tegenvalt. Daarom is het zo belangrijk dat je iets achter de hand hebt als je de sprong waagt. Ga ervan uit dat je de eerste tijd nauwelijks inkomsten hebt, dan kan het alleen maar meevallen.

Iets anders wat zeker in de begintijd belangrijk is: Kijk naar wat je NU al hebt en kunt. Er komt zo veel op je af, als je dan ook nog eens diensten gaat aanbieden waar je niet genoeg verstand van hebt, dan haal je jezelf wel heel veel stress op de hals.

Maar voordat je het weet doe je iets waar je niet goed in bent

Want je zit te springen om opdrachten. En hé, ondernemen is toch lef hebben?! Je kunt met lef steeds in je eigen voet schieten, ja. Dat loopt op de lange termijn alleen zo onhandig. 😉 Het is wel erg fijn als je durft te experimenteren vanuit bestaande kennis en kunde.

Ik kan ‘een leven lang leren’ onderhand niet meer horen, zo vaak wordt het te pas en onpas gebruikt, maar wat mij betreft houdt dat het wel interessant. En als zzp’er bepaal je lekker helemaal zelf hoe je daar invulling aan geeft.

Wat tegelijkertijd een valkuil kan zijn, zeker zodra je toko begint te lopen en je het drukker krijgt. Binnen no time zit je in de tredmolen waarvan je dacht dat je die voorgoed in de loondiensttijd had achtergelaten.

Nog zoiets belangrijks: Snappen en accepteren hoe je in elkaar zit

Wat mij echt vooruit geholpen heeft, is mijn introvert zijn begrijpen en accepteren. Dit sluit aan op uitgaan van wat er NU al is, in plaats van te focussen op wat je mist. Dat geldt namelijk niet alleen voor je kennis, kunde en vaardigheden, maar ook voor je persoonlijkheid.

Met een belangrijk verschil: Een wezenlijke eigenschap is door studie en oefenen niet af of aan te leren. Het is veelzeggend als je dat wilt. Los van het feit dat je blijkbaar niet blij bent met hoe je bent, laat het ook zien hoe je tegen ondernemerschap aankijkt.

Ik heb in de afgelopen jaren niet alleen geleerd om mijn aannames hieromtrent kritisch te inspecteren, ik moest er eerst achter komen dat ik ze hád. Tuurlijk, we rammelen levensbreed van de aannames en vooroordelen. Zonder denkkaders kun je niet nadenken.

Als overtuigingen je belemmeren, vraagt dat echter om een frisse blik

Dé waarheid bestaat tenslotte niet. Alleen moet je jezelf daar zo af en toe ferm op wijzen, want aannames hebben de neiging onbewuste, onzichtbare ‘waarheden’ te worden waar je zonder nadenken naar handelt.

Waarom doe je wat je doet? Waarom doe je bepaalde dingen juist niet? Gaan daar belemmerende overtuigingen onder schuil? Het kan een fascinerende én onthutsende ontdekkingstocht zijn om jezelf uitgebreid te ondervragen.

• Wat is in jouw ogen een succesvolle ondernemer?

• Schaam je je om te redeneren vanuit de waarde van jouw in vele jaren opgebouwde kennis, kunde en praktijkervaring, omdat je het schandalig vindt veel geld te vragen voor iets wat jou een paar uur kost?

• Wat is ‘veel geld’?

• Waarom is het eigenlijk schandalig om mensen te laten betalen voor kennis en kunde die zij ontberen en jaren vergt om op te bouwen en up-to-date te houden?

• Waar komt die enorme aversie tegen verkopen vandaan?

• Over aversie gesproken: waarom gaan je haren overeind staan bij het woord marketing?

Nogal eens gaan overtuigingen terug tot in je jeugdjaren. Dingen die je in je opvoeding hebt meegekregen. De buurt waarin je opgegroeid bent. Hoe er op school tegen bepaalde levenszaken aangekeken werd. En vergeet de Nederlandse ‘doe maar gewoon’ cultuur niet.

Verder ben ik vooral verrast door wat er online allemaal mogelijk is

Al ben ik al lang dol op online, toch had ik het niet in die mate verwacht. Internet biedt zo ontzettend veel (werk) mogelijkheden. Dit kan inderdaad net zo makkelijk averechts werken. Wat moet je kiezen en hoe pak je dat vervolgens aan?

Als je globaal weet waar je heen wilt (echt, da’s meer dan genoeg – al doende kan er zó veel veranderen) en je sluit daarmee aan op iets waar behoefte aan is, op een niet-doorsnee manier én je hebt niet een beetje, maar heul veul doorzettingsvermogen, dan kom je een heel eind.

En veel dingen die nieuw lijken, zijn eigenlijk heel gewoon. Neem Social Media. Dat is hetzelfde als offline gezonde relaties onderhouden. Je laat regelmatig je digitale gezicht zien, bent geïnteresseerd, hebt iets te vertellen, maakt samen lol en steunt elkaar als het tegenzit.

Je bent alles behalve met verkopen bezig

Je gunt elkaar gewoon het beste. Dus als er iets voorbij komt waarvan je denkt, hé, dat is echt iets voor … dan leg je die verbinding. Daarom is een duidelijke en professionele website zo belangrijk. Ik weet nog hoe het ging toen die van mij onduidelijk was:

-tig mensen waar ik leuk online contact mee had, maar de meesten hadden geen idee wat ik nou precies deed. Logisch, ik was zelf volop zoekende! Dus dan krijg je dat. Inclusief een slaapverwekkende USP… 😉

De tijd en energie die ik erin heb gestoken om daar structureel verandering in te brengen, is ook weer zoiets wat me vooruit geholpen heeft. Het zijn allemaal puzzelstukjes die met passen en meten op de juiste plek gelegd moeten worden.

Het kan wringen. Je kunt een hele stapel stukjes over het hoofd zien

Ik heb een hekel aan ‘echt’ puzzelen, maar als kind vond ik ministekken leuk. Daar kan ik het op- en uitbouwen van m’n business wel mee vergelijken. Je weet van tevoren niet hoe het geheel eruit zal zien en er kan ineens een gekke bek verschijnen of iets wat je koud laat.

Maar de ‘stekjes’ kun je hergebruiken en dat doet niets af aan hun kleur en de andere ‘leg mogelijkheden’. Je krijgt er wel zere vingers van, als je bezig bent met de zoveelste poging om er iets van te maken. Zo bouw je echter ook de benodigde eelt op.

Want ondernemen is zwaar. Lang niet alles is leuk. Zo af en toe is het alleen maar niet leuk. En dan tóch doorzetten. Dat vraagt soms om een bovenmenselijke inspanning. Tenminste, zo kan het voelen. Weten waarvoor ik het doe, is mijn eindeloos oplaadbare batterij.

De ondernemerslessen die ik tot op heden geleerd heb op een rijtje:

• Build it and they will come..? Helaas… Bijna iedereen worstelt met het krijgen van klanten. Geen wonder dat er zo veel over geschreven wordt en menig zzp’er het als businessmodel heeft. ‘Meer omzet en minder werken.’ ‘Wil jij ook makkelijk meer klanten?’ Dat spul. Sinds ik werk (al 25 jaar), zie en ervaar ik dat het ontzettend moeilijk is en veel tijd kost, iedere week weer. Er zijn onverwachte toevalstreffers, maar daar kun je niet op rekenen.

• Lees ‘The Lean Startup‘ of kijk in ieder geval naar deze video met Eric Ries.

• Voor jezelf beginnen, is enorm spannend. Er is niets mis mee om dat een poosje naast je baan in loondienst te doen. Zo kun je aftasten of het echt iets voor jou is.

• Je kunt niet alles tegelijk hebben en doen. Op een gegeven moment moet je kiezen, tenzij je het voornamelijk als een hobby ziet. Waar overigens evenmin iets mis mee is.

• Zorg dat je een spaarpotje achter de hand hebt als je de sprong waagt. Ik had er een paar jaar voor gespaard, in de hoop dat ik ooit die keuze zou durven maken. Tot op de dag van vandaag ben ik blij dat ik dat gedaan heb.

• Concentreer je vooral op wat je NU al hebt en kunt. Dat is zoveel stimulerender en constructiever dan malen om wat je (vooralsnog) ontbeert.

• Gratis werkt niet. Ga niet leuren met gratis online dienstverlening. Ná gratis is er namelijk geen weg terug…

• Ken jezelf. Da’s een eeuwenoude menselijke worsteling, ik weet het. Snap in ieder geval jouw ‘basics’ en zie die niet als belemmeringen. Een paar daarvan kunnen zelfs ongekende krachten worden.

• Regelmatig onderschat je de mogelijkheden en overschat je de moeilijkheden. Zeker als je een tobberig type bent. Ervaren dat de praktijk anders in elkaar zit, kan alleen door te dóen. Een béétje lef doet al wonderen.

• Focus is onmisbaar. Ik bedoel niet de rigide versie – dat je blind vasthoudt aan iets. Het gaat erom datgene waar je in gelooft, wat je leuk vindt om te doen en waar je goed in bent, concreet en flexibel te vertalen naar diensten waar ‘jouw mensen’ op zitten te wachten.

• Ieders eigen dagelijkse kost creëert ongewild een vorm van tunnelvisie. Het streven steeds beter te willen worden, kan je diensten onnodig complex maken. Ik pak het tegenwoordig modulair aan, dat sluit veel beter aan bij de jobs to be done van m’n (potentiële) klanten. Als je nu behoefte hebt aan C, wil je niet eerst A en B moeten doorlopen. Sluit optimaal aan bij de alledaagse praktijk (die nooit zo rechtlijnig is).

• Het gaat niet om het einddoel, maar om de reis. Zelden is waar je uiteindelijk terecht komt precies waar je naartoe wilde en dat komt best wel vaak goed uit. 10 jaar geleden had ik me niet kunnen voorstellen dat ik nu doe wat ik doe. Het kan verkeren… gelukkig!

• Een diepgevoelde overtuiging en intrinsieke motivatie houdt je gaande. Passie is geen businessmodel, maar wel uitstekende bedrijfsbrandstof. Dus zorg vooral dat je eindeloos kunt bijtanken. Je zult het nodig hebben…

• En hoeveel goedbedoelde en/of ongevraagde adviezen je ook krijgt, sommige dingen moet je simpelweg zelf doorleven om het niet alleen verstandelijk te snappen, maar ook gevoelsmatig. Daarna zeg je: “Nú begrijp ik pas wat je toen bedoelde!”

Wat zijn jouw ondernemerslessen? Ik ben heel benieuwd!
.