Sinds een paar weken puilt m’n LinkedIn timeline uit van de Corona berichten. Ik hoor van en over (zelfstandig) ondernemers die van de ene dag op de andere veel minder of geen inkomsten hebben. Terwijl de maandelijkse kosten natuurlijk gewoon doorlopen. Mensen zijn bezorgd en bang. Duh.
Economen verwachten een stevige recessie als gevolg van de Coronacrisis als:
- bedrijven en ondernemers nadat het virus onder controle is (of lijkt) behoedzaam blijven en minder investeren
- mensen angstig blijven en daardoor minder geld uitgeven aan bijvoorbeeld uitgaan, luxe artikelen en reizen
- dalende werkgelegenheid en inkomens de mogelijkheid om geld uit te geven verdergaand onder druk zet
Als je er meer over wilt lezen:
– 25 vragen over de coronarecessie (NRC)
– Rabobank publicaties over hoe het coronavirus de economie raakt
– Nederlandse economie ligt op z’n gat, maar wat gebeurt er nu? (RTLZ)
Het is afwachten hoe bedrijven en mensen daadwerkelijk zullen reageren na de eerste schok, waar we nu nog middenin zitten.
De gevolgen voor mens en maatschappij
Sociaal- en evolutionair psychologen hebben het over de effecten van deze crisis op mens en maatschappij. Of die effecten voor een belangrijk deel goed of slecht zijn, is afhankelijk van hoe je ernaar kijkt en of het over de korte of lange termijn gaat. En of de verwachtingen en voorspellingen uitkomen. In ieder geval is er geen ontkomen aan:
Dat het vóórkomen van gevaarlijke infectieziekten effect heeft op de cultuur van een land, is ook buiten de evolutionaire psychologie inmiddels aanvaard, zegt psychologisch onderzoeker Bertus Jeronimus van de Rijksuniversiteit Groningen.
‘En niet alleen op culturen. Ook op de persoonlijkheid van mensen. In samenlevingen waar veel gevaarlijke infectieziekten heersen – of recentelijk geheerst hebben – staan mensen minder open voor nieuwe ervaringen. Zijn mensen minder extravert.
Dat is ook logisch: mensen willen zichzelf beschermen. We hebben niet alleen een fysiek maar ook een psychologisch immuunsysteem.’
Er zijn ook mensen die het geweldig vinden dat een groot deel van de economie zo abrupt stopgezet is. Zij zien dit als dé kans om per direct milieuvriendelijk te worden en het alsmaar meer-meer-meer waarop het huidige economische systeem gebaseerd is voorgoed vaarwel te zeggen.
Wie wil er in deze tijd nou nog aan marketing doen?!

Veel mensen hebben er sowieso een hekel aan en nu al helemaal. Zeker als je ziet dat er bedrijven zijn die op een tenenkrommende manier proberen in te spelen op de Corona stress. Of die dat doen vanuit eigen omzet stress.
Marketing en communicatie is eigenlijk nooit eenvoudig of makkelijk, laat staan nu. Ik las dan ook met interesse dit artikel van ondernemer Rand Fishkin (voorheen Moz en nu SparkToro), met de uitnodigende titel “Marketing right now is #$%*ing hard”.
Online belangrijker dan ooit
Hoe je deze ellendige situatie ook wendt of keert, online is momenteel belangrijker dan ooit vanwege het (zelf) opgelegde sociaal isolement. En het zou best weleens kunnen dat dit voor een belangrijk deel zo blijft.
We ontdekken met z’n allen hoe handig beeldbellen en videoconferencing zijn. En dat al die medewerkers die thuiswerken te vertrouwen zijn. Lees: écht aan het werk zijn. Ja, jij en ik wisten dat allang, maar die leidinggevenden he… 😉
Rand Fishkin verwacht dat door de situatie waarin we nu verkeren, online een nog prominentere rol zal gaan spelen. Niet alleen voor hoe we met elkaar communiceren, maar ook wat betreft onze dienstverlening.
Wat jij doet voor klanten en hoe je dat doet, zou er over een halfjaar of een jaar weleens heel anders uit kunnen (of moeten) zien.
De 3 golven die op ons afkomen
Ondanks de sombere economische vooruitzichten, ziet Fishkin (online) lichtpuntjes. En hij denkt dat diegenen die investeren terwijl anderen zich terugtrekken, daar zowel nu als in de toekomst profijt van zullen hebben.
Op de korte termijn ziet hij de volgende 3 golven op ons afkomen.
De 1e golf: niets dan Corona c.q. Covid-19
De pandemie zal de komende 4 tot 12 weken de online aandacht domineren. Angst stijgt. Productiviteit daalt.
Een aantal sectoren zien een enorme omzetstijging. Denk bijvoorbeeld aan supermarkten, voedselbezorging en werken op afstand. De rest heeft of krijgt te maken met een aanzienlijke omzetdaling.
Veel marketingcampagnes worden onderbroken, stopgezet, geannuleerd of geminimaliseerd. Tenzij ze direct relevant zijn voor de huidige situatie.
Maar, aldus Rand Fishkin, zelfs in deze tijd is er gelegenheid om aan marketing te doen én mensen te helpen.
Al zit je in een zwaar getroffen sector of in een sector die in de huidige situatie niet relevant is, volgens hem is het ook in deze tijd goed om aan slimme, relevante branding te doen. Zeker gezien de onvoorstelbaar lage advertentietarieven van dit moment.
How I’d think about marketing through a tragedy: put other people first.
Align whatever you do with the way you’re helping someone else navigate uncertainty, stress, financial fears, and disruptions to their lives.
Don’t be scared that your alignment of benefit to others and benefit to your potential sales will arouse the ire of critics. It might, but that’s not what matters, and it’s not what will be remembered.
De 2e golf: de transitie naar online
Over 30 – 40 dagen en beetje bij beetje in de daaropvolgende weken, zal “online life” de norm worden voor een veel groter deel van de wereldbevolking dan voorheen. Deze revolutie ontwricht bestaande business(modellen) en biedt tegelijkertijd kansen.
Volgens Rand Fishkin is strategie cruciaal als je wilt gedijen tijdens deze recessie (of, misschien beter gezegd, als je wilt overleven). Niet alleen je marketingstrategie, maar ook je strategie omtrent wie je bedient, waar, waarom en met wat.
Zijn vorige bedrijf, Moz, deed het goed tijdens de recessiejaren na 2008. Omdat (puur per toeval, geeft hij toe), ze op het juiste moment op de juiste manier mensen hielpen. Fishkin:
This I can guarantee: if you’re not willing or able to adapt your strategy, times are going to be far rougher than if you do.
The key thing is that you need to be tuned into what’s valuable for your customers right now. You need to be open to the idea that their priorities may have shifted and the way you position your offering might have to shift to stay aligned with them.
De 3e golf: terug naar een nieuw normaal
Rand Fishkin denkt dat in deze fase bepaalde trends beklijven. Het zou kunnen dat regelmatig thuiswerken en elkaar veel vaker virtueel ontmoeten in plaats van ‘in het echt’, heel gewoon worden. Andere trends zullen verdwijnen. Maar ‘normaal’ zal er anders uitzien dan voorheen.
One certainty is that existing trends around digital-first workplaces and online-enabled business will accelerate. Marketers who help organizations do that well are going to have a lot of demand for a long time to come.
If, today, you’re an event planner who becomes a leader in running online events (sourcing talent, building audiences, picking the right web tools, etc), those skills and that reputation will serve you well long after we’re all vaccinated against Coronavirus.
Wat denk jij ervan? Zie jij dezelfde golven als Rand Fishkin of (deels) iets anders?
Ik wens je succes en veel sterkte toe in deze roerige tijden en daarna. Zorg goed voor jezelf en elkaar en blijf gezond.
Interessant artikel.
Ben heel benieuwd hoe t zich gaat ontwikkelen. T kan echt alle kanten op maar ik geloof dat ik over t algemeen hoopvol ben en verwacht dat, na de eerste schok, mijn klanten wel degelijk duurzame praktijken blijken te hebben en door willen bouwen aan hun bedrijven.
Het is inderdaad afwachten. En hoop doet leven 🙂
Een leuk gedachtenxperiment.
Ik ben benieuwd naar dat psychologische immuunsysteem.
En ik ben huiverig voor prognoses. We hebben met zijn alleen goed laten zien hoe slecht we de toekomst kunnen voorspellen, toen we gewoon carnaval gingen vieren in februari.
Misschien wordt de online wereld nog groter, maar mensen hebben mensen nodig, en geen beeldschermen. Dat zie ik aan mijn omgeving, waar verjaardagsfeestjes tegen alle adviezen in gewoon gevierd worden.
Jij en ik zijn uitzonderingen, als social distancers bij verkiezing 😉
Sommigen hebben wel gewaarschuwd, maar daar is niet naar geluisterd en als ‘massa’ (dus met veel mensen tegelijk) een adequate inschatting maken (en dan ook nog eens een gelijkgezinde) lukt al helemaal niet. Pas als iets erváren wordt, wordt het ‘echt’.
Denk dat het erg varieert per woonplek en plaats en ook afhankelijk is van de aldaar heersende mores, de sociale druk. In mijn omgeving zie ik in ieder geval dat veel mensen zich wel aan de adviezen houden.
Vermoedelijk zullen mensen wel ongeduriger worden (lees: ongehoorzamer) naarmate dit langer blijft voortduren. Ik las ergens iets in de trant van “hoe lang kunnen we de menselijke levensenergie nog beteugelen?”
Haha, ja, daar zeg je natuurlijk wat. In mijn werkpraktijk is er niet zoveel veranderd 😉